(Người Đô Thị 17/04/2016) – Tăng trưởng xuất khẩu dù vẫn cao so với tiêu chuẩn khu vực trong quý I.2015 nhưng đã giảm xuống mức 6,4% so với cùng kỳ năm ngoái (quý 1.2014 tăng 12,7%). Các lô hàng từ các doanh nghiệp trong nước tiếp tục giảm trong quý 1 càng nêu bật việc doanh nghiệp Việt Nam đang dần mất năng lực cạnh tranh.
Ngành du lịch Việt Nam đang suy yếu, với lượng du khách đến Việt Nam đã giảm 13,7% so với năm ngoái, chỉ đạt mức 2 triệu lượt khách. Ngoại trừ khách du lịch từ Hàn Quốc, lượng khách từ các nước khác đều giảm, nhất là từ Úc, Trung Quốc và Nhật Bản.
HSBC nhận định, năng lực cạnh tranh với đồng ngoại tệ yếu là một phần nguyên nhân. Tiền đồng Việt Nam đang tăng giá khoảng 8% kể từ cuối năm 2014. Cùng với nhu cầu bên ngoài đang suy giảm, các nguyên nhân chủ yếu khác đến từ các yếu tố nội tại: môi trường kinh doanh ngày càng xấu đi hay năng suất lao động thấp đã làm Việt Nam phụ thuộc quá nhiều vào nguồn lao động giá rẻ.
Các yếu tố đang nâng đỡ cho nền kinh tế là thâm hụt thương mại của Việt Nam vẫn còn ở mức thấp và dòng vốn đầu tư nước ngoài tiếp tục đổ vào Việt Nam, với mức giải ngân trong quý I.2015 tăng 7% so với cùng kỳ năm ngoái. HSBC cho rằng: “Tiến trình cải cách chậm trễ có thể sẽ ảnh hưởng đến tiềm năng tăng trưởng trung hạn.”
Ngược với khối doanh nghiệp FDI, khối doanh nghiệp trong nước vẫn không thành công trong việc tận dụng nguồn lao động giá rẻ của Việt Nam. Xuất khẩu của các doanh nghiệp trong nước tiếp tục giảm, đưa mức thâm hụt thương mại của khối này tăng lên mức 3,8 tỷ USD so với mức 2,4 tỷ USD của quý I.2014.
Trong khi đó, các doanh nghiệp FDI lại có mức tăng thặng dư thương mại từ 2 tỉ USD trong quý I.2014 lên 3,5 tỉ USD trong quý I.2015.
Trong năm năm qua, câu chuyện xuất khẩu xuất sắc của Việt Nam phần lớn là nhờ vào sự thúc đẩy của khối doanh nghiệp FDI, điều này mang lại cho các doanh nghiệp trong nước cơ hội khai thác các chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, hiệu suất đáng thất vọng của các doanh nghiệp trong nước khiến quá trình này xảy ra không đủ nhanh và việc chuyển giao công nghệ từ các doanh nghiệp FDI bị giới hạn.
HSBC khuyến nghị: “Nếu không có một chiến lược chủ động để hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước nâng cao kiến thức công nghệ thì những lợi ích từ FDI sẽ bị giới hạn ngay cả khi Việt Nam tiếp tục đưa ra nhiều ưu đãi để thu hút nguồn vốn FDI kỹ thuật cao.”
———————————–
Đọc thêm
Những rủi ro cho doanh nghiệp khi thiếu thông tin thị trường
Đầu tư Thương mại Việt – Mỹ: Hấp dẫn công nghệ, xuất siêu hàng hóa
Thương mại Việt Nam – EU: Sẽ thay đổi cuộc chơi