Triển vọng kinh doanh: Môi trường đầu tư kém cạnh tranh

Niềm tin vào triển vọng kinh doanh tại VN đang sụt giảm bởi các chính sách vĩ mô chậm được cải thiện. Trong công bố tình hình phát triển kinh tế Việt Nam, WB nhận định sự sụt giảm FDI không chỉ do tác động của kinh tế toàn cầu mà chính từ các yếu tố nội tại như bất ổn kinh tế vĩ mô, thiếu điện, khan hiếm lao động có tay nghề…

(Sài Gòn Tiếp Thị 04/07/2011) – Link dẫn

Kỳ vọng thu hút 20 tỉ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) năm nay có thể không đạt bởi tổng vốn đăng ký cho 455 dự án FDI trong sáu tháng đầu năm chỉ gần 4,4 tỉ USD, bằng 50% cùng kỳ; tốc độ giải ngân cũng giảm mạnh, bằng 30% cùng kỳ. Nếu tính cả các dự án tăng vốn với gần 1,3 tỉ thì thu hút FDI trong nửa đầu năm nay chỉ đạt gần 5,7 tỉ đôla Mỹ, bằng 62,7% so với cùng kỳ.

Cơ hội bị hẹp đi

Hồi tuần trước, Bunge – tập đoàn chế biến nông sản thực phẩm hàng đầu của Mỹ – đưa nhà máy chế biến đậu nành hơn 100 triệu đôla Mỹ vào sản xuất. Nhưng từ năm 2002, Bunge đã là nhà nhập khẩu nguyên liệu lớn nhất vào Việt Nam, mức nhập của năm 2010 đến 3 triệu tấn.

Ông Christopher White, tổng giám đốc Bunge châu Á, cho biết việc chuyển từ nhập khẩu sang chế biến để rút ngắn quy trình cung ứng, tiết kiệm chi phí tồn kho, giảm hao hụt nguyên liệu và thời gian nhập khẩu. “Chúng tôi tin chắc ngành công nghiệp dầu ăn và thức ăn gia súc tại Việt Nam sẽ phát triển nhanh và bền vững”.

môi trường đầu tư
Môi trường đầu tư kém cạnh tranh ảnh hưởng đến triển vọng kinh doanh

Nếu Bunge nhìn thấy cơ hội từ thị trường nội địa thì việc tăng đầu tư và công suất của Bosch hay Samsung lại tuỳ thuộc vào mức độ hồi phục của thị trường toàn cầu. Theo một nguồn tin, Bosch – hãng thiết bị kỹ thuật của Đức sẽ tiếp tục tăng vốn sau khi nguồn vốn 52 triệu euro cam kết tại Việt Nam đến năm 2015 hiện đã giải ngân xong. Samsung vừa đưa thêm nhà máy sản xuất máy hút bụi vào hoạt động và sau khoảng 18 tháng sản xuất, lao động của hãng này tại Bắc Ninh đã tăng lên 9.000 người…

Tuy nhiên đó cũng chỉ là những điểm sáng nhỏ trong cả chục ngàn dự án FDI tại Việt Nam trong sáu tháng qua. Tình hình suy giảm cả về vốn cam kết lẫn tốc độ giải ngân bởi chịu sự tác động lớn từ sự suy giảm của thị trường nội địa, chi phí đầu vào tăng nhanh và kinh tế vĩ mô bất ổn.

Trong công bố tình hình phát triển kinh tế Việt Nam, ngân hàng Thế giới nhận định sự sụt giảm FDI không chỉ do tác động của kinh tế toàn cầu mà chính từ các yếu tố nội tại như bất ổn kinh tế vĩ mô, thiếu điện, khan hiếm lao động có tay nghề…

Nhà đầu tư chờ thay đổi

Bosch đưa Việt Nam vào danh sách chọn lựa đầu tư và xem là nơi có nhiều ưu điểm để đặt nhà máy sản xuất những sản phẩm năng lượng sạch. Trước đây Bosch đã có khảo sát ở Việt Nam về việc sản xuất tấm năng lượng mặt trời. Nhưng tuần rồi, một dự án của Bosch được công bố tại Malaysia với hơn 500 triệu euro.

Điều này chưa phản ánh hết bộ mặt cạnh tranh FDI giữa các thị trường, tuy nhiên theo một chuyên gia, trong giai đoạn khủng hoảng vừa qua nhiều nơi đã nỗ lực tạo ra những điểm đến hấp dẫn hơn để thu hút dòng FDI chất lượng cao, trong khi Việt Nam phải đối mặt với những bất ổn vĩ mô vì khủng hoảng đến chậm và sâu hơn. Điều này cũng đẩy vị trí của Việt Nam xuống thấp hơn trong bản đồ cạnh tranh FDI.

Việt Nam với thị trường có nguồn lao động lớn là điểm hấp dẫn dòng vốn. Tuy nhiên các chuyên gia từng cảnh báo môi trường đầu tư chậm cải thiện dễ làm mất cơ hội. Sự bất ổn trong chính sách kinh tế vĩ mô vừa qua càng làm bộc lộ nhiều điểm yếu, khiến nhà đầu tư dè dặt và trì hoãn các quyết định kinh doanh.

Trong công bố khảo sát môi trường đầu tư cho quý 2 rồi của phòng Thương mại châu Âu (EuroCham), các doanh nghiệp thành viên của họ cho biết niềm tin vào triển vọng kinh doanh tại Việt Nam đang sụt giảm bởi các chính sách vĩ mô chậm được cải thiện. Theo ông Alain Cany, chủ tịch EuroCham: “Nếu không cải thiện hiệu quả, Việt Nam có thể mất hấp dẫn so với các nước ASEAN khác”.

Theo ông Nguyễn Văn Đạo, phó tổng giám đốc Samsung Vina, nhiều năm hoạt động tại Việt Nam họ luôn gặp phải sự thiếu nhất quán trong chính sách đầu tư, sự không hợp lý giữa các văn bản pháp luật, sự sách nhiễu của người thừa hành… Trong khi đó thì từ hạ tầng “cứng” về cơ sở vật chất cho đến hạ tầng “mềm” về nguồn nhân lực cũng như môi trường đầu tư đều chậm cải thiện. Ông nói: “Trong điều kiện thị trường càng biến động thì những lỗ hổng này càng bộc lộ rõ hơn bao giờ hết”.

Theo chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh, bên cạnh chính sách hay thay đổi và khó dự báo thì môi trường kinh doanh của Việt Nam ít có sự cải cách trong thực tế. “Các nỗ lực cải cách phải có hiệu lực và ổn định được tình hình vĩ mô thì mới kéo FDI vào được”, chuyên gia này nhận định.

————————-

Đọc thêm>>
Doanh nghiệp Hoa Kỳ muốn đầu tư vào hạ tầng hàng không Việt Nam
Bức tranh đầu tư của doanh nghiệp Nhật tại Việt Nam ra sao?
Thách thức về chất trong thu hút vốn FDI
Thu hút FDI: Giá trị thu về của Việt Nam rất nhỏ

Xem thêm

Viettel nâng tầm năng lực logistics với trung tâm hiện đại tại Đà Nẵng

Đầu tư 722 tỉ đồng cho Trung tâm Logistics Đà Nẵng, Viettel Post đẩy mạnh phát triển hạ tầng logistics xanh và số và nâng tầm năng lực vận hành logistics quốc gia của tập đoàn hàng đầu Việt Nam.

Bất chấp thuế quan, thương mại 9 tháng tiếp tục lập kỷ lục mới

Bất chấp biến động toàn cầu và chính sách thuế quan từ Hoa Kỳ, xuất nhập khẩu của Việt Nam vẫn duy trì đà tăng tích cực trong 9 tháng đầu năm 2025, và kim ngạch thương mại song phương Việt – Mỹ tiếp tục ghi nhận kỷ lục mới.

Ascott mở rộng Citadines toàn cầu, gia tăng điểm đến tại Việt Nam

Thương hiệu Citadines của Ascott đã vượt con số 200 bất động sản trên toàn cầu. Tại Việt Nam, các dự án mới ở Hạ Long và Phú Quốc được kỳ vọng đón đầu nhu cầu lưu trú trung – cao cấp trong chiến lược phát triển của thương hiệu này.

Việt Nam: Thị trường tiềm năng cần vốn cầu nối để mở rộng tăng trưởng

Việt Nam sở hữu nền kinh tế trẻ và năng động, nhưng khoảng trống vốn trung gian vẫn là rào cản khiến nhiều startup khó mở rộng khi vượt qua giai đoạn hạt giống nhưng chưa đủ lớn để IPO.

Việt Nam ngược dòng giữa mùa gọi vốn khắc nghiệt

Sau hơn hai năm của “mùa đông gọi vốn”, hệ sinh thái khởi nghiệp Đông Nam Á vẫn chưa thể thoát khỏi sự u ám. Nửa đầu năm 2025 ghi nhận mức thấp nhất trong hơn sáu năm về số thương vụ lẫn giá trị đầu tư – theo báo cáo mới nhất do DealStreetAsia và Kickstart Ventures thực hiện.